Owo  ti ijoba apapo fun egbe agbaboolu obinrin lorile-ede Naijiria, Super Falcons, ti to lati toju owo osu oya to bii egberun lona 16,000 dokita, egberun lona 66,000 ati awon osise ileese olopaa to le ni egberun lona mejidinlaadorin (78,000) to kere ju, gege bi iwadi Daily Trust ti fi han.

Ninu iwadi naa, Daily Trust royin pe lẹyin iṣẹgun wọn nibi idije 2024 WAFCON ti wọn pari ni Ilu Morocco, awọn agbabọọlu mẹrinlelogun ati awọn oṣiṣẹ imọ-ẹrọ 11 Super Falcons ni ẹbun owo ti N4.602 bilionu ($ 100,000 ati $ 50, 000) kọọkan ati ọla orilẹ-ede ti Officer of the Order of the Niger nipasẹ Aarẹ Bola Ahmed Tinubu.

Nàìjíríà gba ife ẹ̀yẹ WAFCON fún ìgbà kẹwaa ní ọjọ́ Àbámẹ́ta lẹ́yìn tí wọ́n ti padà bọ̀ sípò nínú àfojúsùn méjì tí wọ́n sì ṣẹ́gun orílẹ̀-èdè Morocco tí wọ́n gbàlejò 3-2 ní àṣekágbá ní pápá ìṣeré Olimpiiki Rabat.

Awon egbe naa bale si papako ofurufu Nnamdi Azikiwe to wa niluu Abuja lojo Aje ki won too bere sibi alejo gbigba ti Aare seto fun won.

Aarẹ Tinubu ti ṣeleri gbigba gbigba to yẹ fun ẹgbẹ naa ni ọjọ Aiku nigba ti wọn n ba wọn sọrọ lẹyin iṣẹgun wọn.

“Ko si ohun miiran ti o le ṣe aṣoju rẹ, akoko pataki, iṣẹgun pataki. Ni orukọ orilẹ-ede ti o ṣeun, Mo fun awọn ẹrọ orin ati awọn ẹgbẹ imọ-ẹrọ 11 ni ola orilẹ-ede ti Officer of the Order of Niger,” Tinubu ti kede.

“Ní àfikún sí i, mo máa ń ṣe ìtọ́ni ìpín ti yàrá oníyàrá mẹ́ta kan fún ọ̀kọ̀ọ̀kan àwọn òṣèré àti àwọn atukọ̀ iṣẹ́ ẹ̀rọ nínú Ohun-ìní Ireti Titun.

“Ni afikun, ẹbun owo ti naira wa ti o jẹ $ 100,000 fun ọkọọkan ninu awọn oṣere 24 ati deede $ 50,000 si awọn oṣiṣẹ imọ-ẹrọ 11. Lẹẹkansi, Mo ki yin, ati pe Mo tẹsiwaju lati gbadura fun ọ. Pẹlu eyi, ẹmi Naijiria ko duro ati pe kii yoo ku lailai. Ọlọrun bukun fun ọ.”

Owo ti Tinubu ni won siro ni owo pasipaaro ti N1,562/1$.

Super Falcons naa lo bori ami-eye idije naa nigba ti balogun Rasheedat Ajibade gba ami ayo idije naa; Chiamaka Nnadozie ni oluṣọ to dara julọ nigba ti olukọni Justine Madugu gba ami-ẹri ẹlẹsin to dara julọ.

Iṣe alarinrin ti samisi iṣẹgun 10th ti awọn Falcons lori ipele continental lẹhin awọn iṣẹgun iṣaaju wọn ni 1998, 2000, 2002, 2004, 2006, 2010, 2014, 2016 ati 2018.

Bi o ti wu ki o ri, awọn ẹbun owo ti Tinubu ti ni atako ni ọpọlọpọ awọn aaye ti o ṣe akiyesi ipo eto-ọrọ aje lọwọlọwọ ni orilẹ-ede naa.

Ọ̀pọ̀ àwọn ọmọ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà ni wọ́n sọ pé tí wọ́n bá fi owó náà ṣe dáadáa, ó tó láti ran gbogbo ọmọ Nàìjíríà lọ́wọ́ láti ní ìgbé ayé tó tọ́.

Olutumọ awujọ kan Fr. Kelvin Ugwu ti o sọrọ lori ọrọ naa ṣe akiyesi pe “Iye ti ife ni WAFCON jẹ $ 1m, ṣugbọn owo ti a lo lori awọn agbabọọlu ati awọn oṣiṣẹ, mejeeji gẹgẹbi awọn ẹbun owo ati awọn ẹbun ohun elo, pẹlu ile, lapapọ kọja $4m.

“Awọn oṣere mẹrinlelogun ni a fun ni $ 100,000 kọọkan, iyẹn jẹ $ 2.4m. Awọn ọmọ ẹgbẹ atukọ mọkanla ni $ 50,000 kọọkan jẹ $ 550,000. Iyẹn jẹ aijọju $ 3m. Emi ko mọ idiyele ti iyẹwu iyẹwu mẹta ti o pari ni kikun fun oṣere kọọkan ati atuko. Ṣugbọn o le ṣe iṣiro iṣiro naa ati pe Mo tun san iye owo ti ayẹyẹ naa ati pe Mo tun san iye owo ti ayẹyẹ naa. ti o ṣe. Ṣugbọn Mo ni idaniloju pe o ti mọ pe yoo wa ni awọn miliọnu, iwọ yoo rii pe o ti lo nipa $ 5m lati ṣe ayẹyẹ iṣẹgun ti $ 1m.

Sibẹsibẹ, Daily Trust ṣe iṣiro iye ti a sọ ati ohun ti o le ṣe fun awọn oṣiṣẹ to ṣe pataki bi awọn dokita, awọn olukọ ati awọn ọlọpa pẹlu n ṣakiyesi owo-iṣẹ ati iranlọwọ wọn.

Ni akoko pupọ, awọn dokita ni orilẹ-ede Naijiria ti gbe awọn ifiyesi dide lori owo-owo ti ko dara ati awọn ipo iṣẹ ti ko dara pẹlu diẹ ninu awọn ti n gba to kere ju N250,000 fun oṣu kan ni awọn ipinlẹ kan laibikita fi ẹmi wọn wewu lati tọju awọn alaisan.

Iwadi siwaju sii ti akoroyin wa fi han pe awọn ile iwosan aladani maa n san owo osu ti o ga julọ, nigba ti awọn dokita ti ijọba n ṣiṣẹ ni ọpọlọpọ igba ti wọn ko ni anfani ti ko to, ti wọn n gba laarin 200,000 ati N250,000.

Dókítà oníṣègùn kan ní ilé ìwòsàn ìjọba kan nílùú Abuja tí kò mẹ́nu kan orúkọ rẹ̀ fún àbójútó ààbò, kẹ́dùn lórí ẹrù ìnáwó tó ń dojú kọ bó tilẹ̀ jẹ́ pé ọ̀pọ̀ ọdún ló ti ń kẹ́kọ̀ọ́ nípa ìṣègùn àti ìrírí.

O salaye, “O jẹ ibanujẹ lati ṣiṣẹ takuntakun, paapaa ni ile-iwosan gbogbogbo, ti o si tun n gba N250,000 nikan ni oṣu. Iye owo gbigbe ni Abuja ga pẹlu iyalo, ọkọ ati awọn ohun miiran ati pe iye yẹn kii ṣe alagbero nikan.”

O salaye pe lakoko ti awọn dokita Naijiria ni agbara ni kikun lati pade awọn iwulo iṣoogun ti orilẹ-ede naa, owo kekere wọn ṣe alaye pupọ bi ọpọlọ ti nlọ lọwọ.

Lootọ ni ijọba n gbe awọn igbesẹ lati mu awọn gbigba ile-iwe iṣoogun pọ si ati kọ awọn ile elegbogi, awọn ile-iṣere, ati awọn ile-iwe itọju. Bibẹẹkọ, awọn akitiyan wọnyi ko tii di ṣiṣan ti awọn dokita gbigbe si AMẸRIKA, UK ati Yuroopu. Ohun ti a nilo ni awọn iwuri ati awọn owo osu ti o ni ibamu pẹlu awọn ọgbọn ati awọn ojuse wa.

Ọ̀pọ̀ àwọn olùkọ́ ló ń tiraka láti jẹ́ kí òpin dé bá wọn nítorí owó oṣù díẹ̀, àwọn ìsanwó ìdádúró, àti àwọn àṣìṣe nínú àwọn ètò ìfẹ̀yìntì. Ibara inawo yii kii ṣe ipa lori iwuri ati iṣesi wọn nikan ṣugbọn tun fa awọn eniyan abinibi kuro lati lepa iṣẹ ni eto-ẹkọ.

Diẹ ninu awọn olukọ Naijiria, paapaa awọn ti o wa ni awọn ile-iwe aladani, n gba owo osu ti o kere si N45,000 fun oṣu kan. Diẹ ninu paapaa n gba owo ti o kere ju ti orilẹ-ede ti N30,000. Ipo yii jẹ idapọ nipasẹ iye owo gbigbe ti igbesi aye ati afikun, ti o jẹ ki o ṣoro fun awọn olukọ lati ṣe awọn ohun-ini.

Laipẹ yii, awọn olukọ ni FCT wa ni idasesile fun diẹ sii ju awọn ọjọ 100 nitori iranlọwọ ti ko dara.

Laipẹ yii, awọn oṣiṣẹ ti fẹyìntì wọnyi ya si awọn opopona jakejado orilẹ-ede ti n ṣe atako si iranlọwọ ti ko dara, owo ifẹyinti ati awọn ipo igbe laaye miiran.

Ni ilu Abuja, awọn ọlọpaa ti fẹyinti ti wọn tako jijo naa fi ehonu wọn han ni olu ileeṣẹ ọlọpaa ati ẹnu ọna abawọle Ile-igbimọ aṣofin agba, lati tu ibinu ati aibalẹ wọn si.

Bakan naa, oludije fun ipo aarẹ tẹlẹ ati ajafẹtọ ọmọ eniyan, Omoyele Sowore, bu ẹnu atẹ lu eto ere ti ijọba, o pe ni “aiṣedeede aiṣododo” si awọn oṣiṣẹ ọlọpa Naijiria.

Iyẹwo siwaju sii lati ọwọ Daily Trust ti fihan pe constable kan ni Ile-iṣẹ ọlọpa Naijiria n gba laarin N51,000 ati N75 000 ni oṣu kan.

Ni bayi, iye owo ti Super Falcons le san bi 78,000 ti awọn ọlọpa ni ipo ti o kere julọ ni Ile-iṣẹ ọlọpa Naijiria.