Nínú ìkéde pàtàkì kan, Mínísítà fún Ilé-kíkọ́ àti Ìdàgbàsókè Ìlú, Ahmed Dangiwa, ti ṣe afihan àwọn ètò Ìjọba Àpapọ̀ fún ìpolongo ìnílé àti ìdàgbàsókè ilé ní ìpínlẹ̀ kọ̀ọ̀kan, ìgbìyànjú ìfọwọ́sowọ́pọ̀ pẹ̀lú àwọn ìjọba ìpínlẹ̀, àwọn aṣètò ilé aládàáni, àti àwọn alábàákẹ́gbẹ́ ìdàgbàsókè, tí a fojú sí láti yanjú àwọn ààyè tí ó wà láàrin ṣíṣe ìlànà ní àwọn ìpele àdúgbò.

Ó fi ètò náà hàn bí ó ṣe kéde pé ita gbangba Kọkàndínlógún ti Africa International Housing Show (AIHS) ní Abújà ti bẹ̀rẹ̀, ó sì tún fi ìdí ìgbàkọ́lè Ìjọba Àpapọ̀ lábẹ́ Àgéndà Ìrètí Tuntun ti Ààrẹ Bola Ahmed Tinubu múlẹ̀ láti yanjú ààyè tí ó wà láàrin àwọn ilé ní Nàìjíríà nípasẹ̀ àtúnyẹ̀wò tó lágbára, tí gbogbo ènìyàn kọ́ nínú, tí ó sì jẹ́ tuntun.

Ìfọwọ́sowọ́pọ̀ àti Ìtọ́jú Owó

“A óò fi Àwọn Aṣíwájú Àtúnyẹ̀wò Ilé sí àwọn Ìjọba Ìpínlẹ̀, a óò kó àwọn ìpàdé Ìdánilẹ́kọ̀ọ́ Ilé Ìpínlẹ̀ jọ, a óò sì pèsè atìlẹ́yìn lọ́wọ́láti tò àwọn iṣẹ́ àgbékalẹ̀ ilé tí ó wúlò àti láti ṣí àwọn ànfàní ìtọ́jú owó,” Mínísítà náà ṣàlàyé.

Nígbà tí ó ń fún ni ní ọ̀rọ̀ ìsọfúnni rẹ̀ níwájú àwọn Mínísítà, Àwọn Ọmọ Ilé-ìgbìmọ̀ Asofin, Àwọn Aṣojú Orílẹ̀-èdè, àwọn alábàákẹ́gbẹ́ ìdàgbàsókè, àwọn ògbógi ilé-kíkọ́, àwọn ilé-iṣẹ́ ìṣúná owó, àti àwọn aṣíwájú ẹ̀ka aládàáni láti káàkiri Áfíríkà àti lóde, Dangiwa tẹnu mọ́ ọn pé owó ṣì jẹ́ ìṣòro tó tóbi jù lọ fún ìnílé lórí ilẹ̀ Áfíríkà, láìka àwọn ìsapá tó ń pọ̀ sí i fún ìpèsè ilé.

“Káàkiri Áfíríkà, àwọn ìdílé tí ó jẹ́ mílíọ̀nùmílíọ̀nù ṣì kò lè ní àyè láti ní àwọn ilé tó dára bí wọ́n bá tilẹ̀ wà. Ìjọba yìí kò wulẹ̀ ń kọ́ ilé nìkan; a ń tún àwọn òkìtì ìṣètò àti ètò ọrọ̀-ajé tí yóò mú kí ilé-kíkọ́ kò lówó lórí tó sì tún lè dúró títí láé fún àwọn ọmọ Nàìjíríà lónìí àti ní ọjọ́ iwájú,” Mínísítà náà sọ.

Àwọn Ètò Ilé àti Àwọn Ìgbésẹ̀ Tuntun

Ó tẹnu mọ́ Ètò Ilé Ìrètí Tuntun oní-ìpele mẹ́ta ti Ìjọba Àpapọ̀ – tí ó jẹ́ Àwọn Ìlú Ìrètí Tuntun, Àwọn Ilé-ìṣàmúlò Ilé Ìrètí Tuntun, àti Àwọn Ilé-ìṣàmúlò Ilé Ìbàlágé Ìrètí Tuntun – gẹ́gẹ́ bí àlàyé fún fífi àwọn ilé tí kò lówó lórí ránṣẹ́ káàkiri orílẹ̀-èdè.

Gẹ́gẹ́ bí ó ti sọ, títí di báyìí, wọ́n ti kó owó aládàáni tó ju ₦70 bílíọ̀nù jọ lábẹ́ Àwọn Ìgbòkègbodò Aládàáni-Ìjọba (PPPs) láti mú ìdàgbàsókè ilé ní àwọn àárín gbùngbùn ìlú gbòòrò sí i.

Mínísítà náà tún fi àwọn ìgbésẹ̀ pàtàkì láti Federal Mortgage Bank of Nigeria (FMBN) hàn, títí kan Ètò Yíya-sí-ò-ní-lé àti Ọjà Ìrànlọ́wọ́ Yíya-sí-ò-ní-lé, tí a ṣe láti dín ìṣòro ilé kù fún àwọn òṣìṣẹ́ ìlú àti àwọn ìdílé ọ̀dọ́, bákan náà MREIF tí ń bọ̀ lọ́wọ́ láti fún wọn ní ànfàní sí àwọn yáwó ìyáwó tó pẹ́ ní àwọn owó tí kò lówó lórí.

Ìgbẹ́kẹ̀lé àti Ìbẹ̀bẹ̀

Ó tún sọ ìgbakọ́lè Ilé-iṣẹ́ náà lẹ́nu fún àtúnyẹ̀wò àárín gbùngbùn ìlú àti ìgbéga àwọn agbègbè òpóró, tí ó bá Àtúnyẹ̀wò Àgbáyé UN-Habitat àti Ìkéde Addis lórí Ìdàgbàsókè Àárín Gbùngbùn Ìlú tí ó ní gbogbo ènìyàn nínú mu láti rí i dájú pé “kò sí ẹnikẹ́ni tàbí àyè kankan tí a óò fi sílẹ̀.”

Dangiwa pe àwọn ilé-iṣẹ́ ìṣúná owó ìdàgbàsókè, àwọn ilé-iṣẹ́ olùrànlọ́wọ́, àti ẹ̀ka aládàáni láti bá Ìjọba Àpapọ̀ ṣiṣẹ́ pọ̀ láti sọ ìmọ̀ tí wọ́n jọ pín láti àwọn àpéjọ bí AIHS di àwọn àbájáde tí ó lè farahàn fún àwọn ọmọ Nàìjíríà.

“Ilé-kíkọ́ kì í ṣe ànító sugbon ètọ́. Nígbà tí a bá fi owó sí ilé-kíkọ́, a ń fi owó sí àwọn ènìyàn, iṣẹ́, àwọn ìlú, àti ọjọ́ iwájú gbogbogbòò wa,” ó sọ.